DRIEBERGEN - Als een schip of vliegtuig in nood is, wordt via de radiocommunicatie meestal de term ‘Mayday’ gebruikt om duidelijk te maken dat er hulp nodig is. De term ‘pan-pan’ kan ook worden gebruikt. Maar waren komen deze woorden nou eigenlijk vandaan, vraagt Luchtvaartnieuws.nl-lezer Kevin zich in de rubriek Luchtvaartvr@gen af.

In geval van acute nood dient altijd het woord ‘mayday’ drie keer achter elkaar worden gebruikt. Die regel schrijft ook de internationale burgerluchtvaartorganisatie ICAO voor. In de afspraken die tijdens de Conventie van Chicago zijn bepaald, legde de VN-organisatie ook het gebruik van de woorden ‘pan-pan’ vast. Het woord ‘pan-pan’ wordt dus net als ‘mayday’ drie keer achter elkaar uitgesproken, om de boodschap duidelijk te maken.

Beide termen komen uit de Franse taal. Mayday is afgeleid van het Franse ‘m’aider’, wat ‘help mij’ betekent. Pan-pan komt van panne, een woord dat ook in het Nederlands wordt gebruikt en op een technisch defect duidt. In beide gevallen wil de verzender van deze radioboodschap kenbaar maken dat er problemen zijn, waarbij mayday een absolute noodoproep is. Pan-pan duidt dus ook op problemen, maar niet van die aard en omvang dat er sprake is van urgentie.

Roger
Een luchtvaartterm die niets met nood of pech te maken heeft is ‘Roger’, wat gebruikt wordt om de ontvangst van een boodschap te bevestigen. Luchtvaartnieuws.nl-lezer Joris vraagt naar de oorsprong van deze term.

Roger is eigenlijk een alternatief van Romeo en verwijst dan ook naar de letter R van ‘received’. In de eerste helft van de twintigste eeuw stond Roger voor de letter R, maar dat veranderde in 1957 bij de invoering van het nieuwe fonetische alfabet door de Navo. Toen werd Roger als aanduiding van de letter R vervangen door Romeo. In de radiotelecommunicatie zoals die bijvoorbeeld in de luchtvaart wordt gebruikt, bleef Roger echter de standaard voor het bevestigen van een boodschap.

Klik voor eerdere Luchtvaartvragen.