Ik noem u er enkele.
In 1973 een Boeing 727 van Libyan Arab Airlines, neergeschoten door de Israëlische luchtmacht boven de Sinaï.
In 1983 een Koreaanse verkeersmachine, een Boeing 747, neergeschoten door een gevechtsvliegtuig van de Sovjet-Unie.
In 1988 een Iraanse verkeersmachine, een Airbus A300, Iran Air 655,  door een verkeerde inschattingsfout van de Amerikaanse marine. Mogelijk was hier ook sprake van uitlokking.
In 2001 Siberia Airlines, door een Oekraïense raket boven de Zwarte zee.
In 2014, Malaysia Airlines MH17 door een Russische BUK-raket boven Oekraïne.

Het is ook een steeds groter risico. Het luchtverkeer is drastisch toegenomen maar ook het aantal luchtdoelraketten in de wereld minstens zo snel. Dat, gecombineerd met het feit dat er overal in de wereld conflicten zijn, niet alleen militair maar ook een soort van godsdienstoorlog.
Dit wapentuig kan in handen komen van slecht getraind personeel en wanneer ze dan ook nog trigger happy zijn, door spanning of druk van boven af, is een fout snel gemaakt.

Opmerkelijk is de vergissing in Teheran wel. Eerder vlogen er al een aantal verkeersmachines langs de desbetreffende militaire basis, die niet werden neergehaald. Waarom die Oekraïense machine wel is een raadsel en moet worden uitgezocht.
Vanuit het oosten was een drone minder te verwachten, zijn snelheid was ook vergeleken met een kruisraket te laag, ook het radarbeeld bij een kruisraket of een groot verkeerstoestel is niet hetzelfde. Personeel dat aan de knoppen zat, had dat moeten onderkennen.

Het is hoog tijd dat er internationaal wat zaken geregeld gaan worden.
Allereerst moet er een minimale schadevergoeding komen voor de slachtoffers en nabestaanden.
Deze moet op korte termijn na het ongeval of aanslag worden uitgekeerd, zonder vertragende rechtszaken.
Niet alleen het land, verantwoordelijk voor het neerhalen moet over de brug komen maar ook het land dat deze luchtdoel raketten heeft geleverd moet een deel van de schade vergoeden. Wanneer je dit soort wapentuig levert aan landen die er blijkbaar niet mee om kunnen gaan, moet je ook een deel van de schade vergoeden bij verkeerd gebruik. Zo ontstaat hopelijk een beetje terughoudendheid bij de verkoop van dit en ander soort wapentuig.

Maar er is nog een ander groot gevaar: wanneer dit soort wapentuig in handen valt van terroristen of criminelen, dan is de ellende niet te overzien.
Ook slecht werkende of verouderde installaties vormen een groot risico voor de burgerluchtvaart.
Het is de plicht van overheden om dat te voorkomen en nooit verouderde apparatuur te verkopen, maar veilig te ontmantelen en vernietigen.

Vliegen is nog steeds een uiterst veilige manier om je over de wereld te verplaatsen, echter dit soort totaal onnodige fouten en ongevallen moeten volledig uitgesloten worden.

Paul Grove
[email protected]