Het rommelt al enige tijd rondom de Association of European Airlines. Er zijn belangrijke uittreders uit deze organisatie en het lijkt erop dat het aantal uittreders zal toenemen dit jaar. Wat is er aan de hand? Is er iets structureel verkeerds aan deze organisatie? Dat lijkt erop.
Naast het feit dat de verdenking van een 'kartel' alle koepelorganisaties verdacht heeft gemaakt, komt er nu nog bij dat een koepel van 'Flagcarriers' een ander belang heeft dan een koepel van low-cost carriers, die inmiddels ook bestaat. Maar daar ligt het huidige probleem met betrekking tot het bestaansrecht van de AEA niet.
Nu gaat het om de veranderingen in het Europese veld van 'flagcarriers' die in meerdere of mindere mate in handen komen van luchtvaartmaatschappijen uit de Golfstaten, zoals Alitalia deels Etihad als eigenaar kent. Het lobbywerk van de AEA in Brussel tegen deze maatschappijen uit de Golfstaten vanwege het vermoeden van oneerlijke concurrentie zal niet langer met kracht klinken uit een koepelorganisatie waarvan leden zelf in meerdere of mindere mate in handen zijn van luchtvaartmaatschappijen uit die Golfstaten.
Is de AEA uiteindelijk 'overleefd'? Voor een actie met als doel om oneerlijke concurrentieverhoudingen te bevechten lijkt het niet sterk om daarvoor de AEA in stelling te brengen. Dat zou de Europese Commissie zelf moeten doen onder verwijzing naar regels die gelden onder het World Trade Organization regime. Inmiddels zijn sommige EU-landen zo blij met de monetaire injecties uit de Golfstaten dat ook daardoor het WTO platform niet meer voor de hand ligt.
De overgebleven Europese Flagcarriers moeten op grond van hun nationale wortels die nog steeds ten grondslag liggen aan de systematiek van de bilaterale verdragen zelf actie ondernemen bij hun overheden met betrekking tot de aan hen overgedragen verantwoordelijkheden. Het is makkelijker gezegd dan gedaan, omdat Europese nationale overheden gedurig minder energie willen steken in het onderhouden van die systematiek.
De politieke wind waait uit een andere hoek: 'zoek het zelf maar uit en val ons niet lastig!' Maar een pressiegroep die geen sterke boodschap meer heeft moet zich bezinnen op een nieuwe toekomst en opheffen is ook een toekomst.
Prof. Dr. Hugo B. Roos
Emeritus hoogleraar
[email protected]