DEN HAAG - Hoewel het Open Skies verdrag tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten wordt gezien als een grote doorbraak in de verdere liberalisering van de mondiale luchtvaartmarkt, zijn de gevolgen op korte termijn nog beperkt. Dat werd donderdag (6 maart) geconcludeerd op een seminar van het kennisnetwerk voor luchtvaart Airneth in Den Haag. Zes experts uit wetenschap en industrie gaven hun visie op de gevolgen van het transatlantische Open Skies akkoord.

Het EU-VS Open Skies verdrag geeft Europese luchtvaartmaatschappijen vanaf 31 maart de mogelijkheid vanaf elke luchthaven in Europa naar elke luchthaven in de Verenigde Staten te vliegen. Bovendien verdwijnen de restrictieve bilaterale luchtvaartverdragen die nu nog gelden tussen bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk en de VS.

Op langere termijn zien luchtvaarteconomen vooral dezelfde gevolgen van het verdrag als van eerdere liberaliseringslagen op de luchtvaartmarkt: meer concurrentie, lagere prijzen en uiteindelijk een consolidatieslag met fusie en overnames. Sommige consumenten zullen erop voor- en andere erop achteruitgaan, zo wordt verwacht.

Eén van de meest opvallende directe gevolgen van het verdrag is de aangekondigde nieuwe route van Air France van Londen Heathrow naar Los Angeles. Daarnaast springen de plannen van British Airways om non-stop van Parijs en Brussel naar New York te gaan vliegen in het oog.

Overvol Heathrow
Dankzij het verdrag wordt de beperking opgeheven dat alleen British Airways, Virgin Atlantic, United en American Airlines tussen Heathrow en de VS mogen vliegen. Vooral Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen proberen toegang te krijgen tot het overvolle Heathrow: onlangs betaalde Continental Airlines 209 miljoen dollar voor vier paar slots op de luchthaven.

Volgens Barry Humphreys van Virgin Atlantic komen er netto tussen Londen en de Verenigde Staten negen frequenties bij in de nieuwe zomerdienstregeling. De meeste nieuwe diensten naar de VS die vanaf Heathrow starten zijn echter simpelweg vluchten die van Gatwick worden verhuisd naar Europa’s grootste luchthaven.

CO2-uitstoot
De liberalisering van de noordatlantische markt zal volgens deskundigen slechts in beperkte mate leiden tot een toename van CO2-uitstoot wat betreft het toeristenverkeer. “Tickets tussen Europa en de VS worden door het EU-VS verdrag goedkoper”, stelde Karen Mayor van het Economic and Social Research Institute.

“Maar toeristen zullen vakantietrips binnen Europa deels vervangen door goedkopere vakanties naar de Verenigde Staten. Omdat het substitutie betreft tussen de ene en andere vakantie zal de toename in CO2-uitstoot beperkt zijn”, verwacht Mayor.