CAPE CANAVERAL - Ooit baanbrekend en revolutionair, nu verouderd en toe aan vervanging. Voor de laatste keer gaat een spaceshuttle de ruimte in. De Atlantis moet vrijdag beginnen aan een reis naar het internationale ruimtestation ISS. Na terugkeer wordt het ruimteveer tentoongesteld op de lanceerbasis Cape Canaveral.
De vier bemanningsleden gaan twaalf dagen naar het ISS. Ze brengen voorraden en verrichten onderhoudswerk. Iedereen is doordrongen van het naderende afscheid. "We proberen te genieten van dit moment. We willen later tegen onze kinderen en kleinkinderen kunnen zeggen: 'ik weet nog dat er ooit een spaceshuttle was'," zei bevelhebber Chris Ferguson onlangs op een persconferentie.
Met het pensioen van de Atlantis, en eerder al van de Discovery en de Endeavour, komt een einde aan dertig jaar spaceshuttles. De ruimteveren hebben 135 missies uitgevoerd om mensen en satellieten in een baan rond de aarde te brengen. Dat voor het eerst een ruimtevaartuig kon worden hergebruikt, moest de kosten voor wetenschappelijk onderzoek bij de aarde drukken. "Het haalt de astronomische kosten uit ruimtereizen", zei president Richard Nixon toen hij in 1972 de plannen voor de ruimteveren onthulde.
Noodlot
In 1981 ging voor het eerst een spaceshuttle de ruimte in. Vijf jaar later, bij de 25ste vlucht, sloeg het noodlot toe. Om te bewijzen hoe toegankelijk de ruimtevaart was geworden mocht voor het eerst een burger mee naar het heelal, lerares Christa McAuliffe. Ruim een minuut na de lancering ontplofte de spaceshuttle Challenger. McAuliffe en haar zes medebemanningsleden kwamen om het leven.
Een tweede ramp luidde het einde van het spaceshuttletijdperk in. Na het ongeluk met de Columbia in 2003, waarbij zes astronauten waren omgekomen, besloot de Amerikaanse regering dat de ruimteveren uit de vloot zouden worden gehaald.
Die pensionering van de spaceshuttles begon in maart, toen de Discovery voor het laatst landde. Vorige maand maakte de Endeavour zijn laatste kilometers.
Wat de toekomst brengt, is onduidelijk. Voorlopig zijn de Amerikanen afhankelijk van de Soyuz-raketten van Rusland, de vroegere aartsvijand. Het duurt nog zeker vijf jaar voor de spaceshuttle een opvolger heeft. Die moet de mens terugbrengen naar de maan, en ooit Mars binnen bereik brengen. Zulke ambities hadden de Verenigde Staten laten varen met de spaceshuttles.
(c) ANP
