AMSTERDAM - Het mysterie van de Boeing 777-200ER van Malaysia Airlines heeft de luchtvaartwereld met de neus op de feiten gedrukt: de sector loopt technologisch achter op het gebied van detectie-apparatuur. Hoe kan een vliegtuig met een lengte van 64 meter, een vleugelwijdte van 61 meter en een maximum startgewicht van bijna 300.000 kilogram al een maand - sinds 8 maart - zoek zijn? Brancheorganisatie IATA erkende vorige week dat de luchtvaartindustrie heeft zitten slapen en beloofde dat een situatie zoals die van MH370 "nooit meer" voor zal komen

Het Amerikaanse blad Popular Science constateert twee hoofdredenen voor het feit dat een toestel kan 'verdwijnen': de communicatieapparatuur in vliegtuigen kan nog steeds worden uitgezet en de zwarte dozen blijven niet drijven. Voor beide problemen is inmiddels een oplossing. PopSci presenteert in zijn april-editie drie uitvindingen van gerenommeerde bedrijven die kunnen voorkomen dat vliegtuigen verdwijnen.

1. De drijvende zwarte doos
Uitvinder: het Amerikaanse Lockheed Martin, gepatenteerd op 11 maart

Het apparaat heet 'automatically ejecting flight data recorder', waarbij de cockpit voice recorder en de flight data recorder als één geheel vastzitten aan een mechanisme dat kan drijven. Deze zwarte doos zit in een ruimte met een directe uitgang naar buiten, waarvan het deurtje opent zodra het toestel met een klap in het water komt. Het apparaat blijft daarna aan de oppervlakte drijven en is te traceren met de 'pinger', het mechanisme dat de zwarte dozen nu ook al hebben.

Voor het systeem gaven de Amerikaanse autoriteiten op 11 maart dit jaar een patent af, drie dagen na de verdwijning van MH370, maar dat was louter toeval.

2. Een 'buddy systeem'
Uitvinder: het Franse bedrijf Thales - gepatenteerd op 4 maart

Een vliegtuig dat van de radar verdwijnt, is een euvel dat vaak voorkomt boven afgelegen delen van oceanen, maar het kan zich ook voordoen in dunbevolkte gebieden boven land. Het patent voor 'Method and device for assisting in the locating of aircraft' voorziet in het samenvoegen van de radargegevens van vliegtuigen die bij elkaar in de buurt koersen.

Het hypothetisch eerste vliegtuig stuurt een identificatie en zijn locatie naar ten minste één ander vliegtuig in de buurt. Wanneer het tweede vliegtuig landt, verstuurt het de informatie naar een centrale databank. Als het eerste vliegtuig vermist raakt, is het tweede vliegtuig de 'buddy' en beschikt het over een aantal gegevens van het andere toestel. Het systeem werkt nog beter als meerdere vliegtuigen deze informatie ontvangen.

3. Onderwaterecho
Uitvinder: het Amerikaanse Boeing, patent aangevraagd in 2012, nog niet verleend

Dit 'Aircraft Location System for Locating Aircraft in Water Environments' helpt onderzoekers de grote delen van een vliegtuig terug te vinden nadat het neergestort is in water en gezonken. De uitvinders bedachten een systeem van geluidsreflectoren die signalen uitzenden wanneer er met een sonar wordt gezocht. De reflectoren zijn aangebracht op grote, vaste onderdelen van het vliegtuig, zoals de staart, de vleugels, de cockpit en de motoren.

IATA
Er zijn nog geen luchtvaartmaatschappijen die daadwerkelijk hebben aangekondigd de uitvindingen te willen toepassen. Tony Tyler, de topman van de brancheorganisatie van luchtvaartmaatschappijen IATA erkende vorige week wel dat de luchtvaartindustrie heeft zitten slapen en beloofde dat een situatie zoals die van MH370 "nooit meer" voor zal komen.

"In een wereld waar elke beweging die we maken ogenschijnlijk kan worden gevolgd, bestaat er ongeloof dat een vliegtuig eenvoudigweg kan verdwijnen en dat de flight data en cockpit recorders niet kunnen worden gevonden", zei Tyler.

IATA heeft inmiddels een 'task force' opgezet, waarin ook de internationale burgerluchtvaartorganisatie ICAO zitting heeft, die een betere manier moet bedenken in het elektronisch volgen van vliegtuigen. In december van dit jaar zal de groep rapport uitbrengen.

Van onze redactie

Task force van IATA voor betere monitoring vliegtuigen na MH370