LEIDEN - De meeste politieke partijen hebben in hun programma’s voor de Kamerverkiezingen van 12 september een passage opgenomen over de Joint Strike Fighter (JSF), formeel F-35 genoemd. Dat geldt niet voor de twee partijen die nu de demissionaire regering vormen: VVD en CDA, die beide met geen woord reppen over de JSF. Ook GroenLinks en de ChristenUnie schrijven niets over de JSF.

Overigens is van zowel VVD als CDA bekend dat zij vóór aanschaf van de door Lockheed Martin gebouwde F-35 zijn, ter vervanging van de F-16. ChristenUnie is vóór de JSF, GroenLinks is tegen.

Hoe denken de andere partijen over de JSF/F-35? Het defensiedossier is niet een typische links-rechts tegenstelling. Terwijl ter linker zijde zowel de PvdA als D66 op termijn de F-16 willen vervangen - zij het dat geen van beide zich willen vastleggen op de JSF - is op de rechterflank juist de PVV een verklaarde tegenstander van de JSF. De PVV wil de luchtmacht drastisch inkrimpen.

Een overzicht van de standpunten van de partijen:

VVD: geen vermelding JSF/F-35
CDA: geen vermelding JSF/F-35

De PvdA wil langer doorvliegen met F-16 en heeft daarna geen voorkeur voor de JSF: “Verlenging van de levensduur van de F-16 is mogelijk en heeft onze voorkeur. Te zijner tijd zullen we keuzes maken ten aan- zien van het gewenste type toestel op basis van het dan beschikbare aanbod en prijzen, passend in onze visie op de toekomst van de krijgsmacht, zonder dat daarbij sprake is van een voorkeur voor de JSF.”

De SP is mordicus tegen het aanschaffen van de JSF: “Het Nederlandse leger vliegt voorlopig door met de F-16 en ziet af van aanschaf van JSF-gevechtsvliegtuigen. Nederland koopt geen bewapende onbemande vliegtuigen (drones) en pleit voor een internationale conferentie ter regulering en beperking van het gebruik van dit omstreden wapentuig.”

D66: “D66 wil de komende kabinetsperiode de huidige F-16 vloot niet vervangen. Nederland trekt zich terug uit het testprogramma van de JSF en koopt te zijner tijd een opvolger ‘van de plank’. Om te komen tot een afgewogen oordeel vindt er een nieuwe kandidatenvergelijking plaats van mogelijke opvolgers van de F-16. De vervanging van de F-16 moet van D66 plaatsvinden in gezamenlijk Europees verband.”


De F-35 'Lightning II': een politiek omstreden thema. De eerste Nederlandse JSF (F-001) vliegt inmiddels. Foto: Lockheed Martin

GroenLinks: geen vermelding JSF/F-35
ChristenUnie: geen vermelding JSF/F-35

De Partij voor de Dieren: “Nederland koopt geen JSF-straaljagers. De F16-vloot wordt verkleind en gemoderniseerd.”

PVV: “De JSF wordt niet aangeschaft. Het aantal F-16’s wordt gereduceerd.”   
 
SGP: “Er moet een opvolger voor het F-16 gevechtsvliegtuig komen om hoog in het geweldsspectrum te kunnen blijven acteren. Met scherpe controle op de voortgang van het aanschaftraject heeft de JSF technisch gezien de beste papieren om de F-16 te vervangen.”

Members van Luchtvaartnieuws.nl hebben toegang tot een uitgebreid overzicht met de standpunten van de partijen over de burgerluchtvaart. 

Van onze redactie