Op het moment dat ik dit schrijf is de
verwachting dat op korte termijn het
algemene reisverbod voor non-essential
travel naar andere landen step-by-step zal
worden opgeheven. Er zijn alweer geluiden
van een boekingshausse en toeristen die
hun ‘schade’ eens lekker gaan inhalen. IATA
verwacht dat in 2024 het vliegverkeer in
Europa weer op het niveau van 2019 zit.
De vraag is of dat ook voor zakenreizen geldt. Een recente study van McKinsey laat zien dat businesstravel zowel bij 9/11 als bij de bankencrisis veel langzamer weer op het oude niveau terugkwam. De adviseurs verwachten nu dat businesstravel in 2024 hooguit op 80 procent van de pre-corona cijfers zal zitten. McKinsey is summier over de oorzaak: werken op afstand en dergelijke zal een blijvertje zijn. Het onderzoek richt zich meer op de gevolgen. Minder business en meer leisuretrips heeft grote gevolgen voor het netwerk van airlines, maar voor ook de businessclass en het prijsmodel. De categorie veeleisende, laat-boekende, maar goed betalende businessreizigers zal daarbij kleiner worden. Niet lekker dus voor netwerkcarriers met hoge corona-schulden en hijgende lowcostcarriers in hun nek.
Businesstravel komt natuurlijk terug. Echter, de coronadreun zal niet in een paar jaar worden goed gemaakt. Iedereen is inmiddels wel klaar met dag in dag uit Zoomen/Teamsen, maar volledig terug naar 5 dagen kantoor zal het niet worden. Datzelfde geldt voor businesstravel: het werken/vergaderen op afstand is in enkele weken tijd met stoom-en-kokend-water ook internationaal bij een ieder door de strot geduwd, ook bij het hogere management. Wat werd geacht onmogelijk virtueel te kunnen, bleek opeens wél te werken. Ok, dat gaat lang niet altijd goed en zo af en toe moet je elkaar gewoon echt zien - internationaal heb je ook nog een cultuurverschil te overbruggen - maar de frequentie zal lager zijn, en er zal een nieuwe mix komen van mailen, bellen, onlinemeetings en fysieke bijeenkomsten. Uiteraard niet voor congresbezoek, het werk van NGO’s, zeeliedenvervoer ect. want beeldbellen is daar geen (goed) alternatief. Maar toch: sommige hoog gekwalificeerde monteurs vlogen vroeger bij elke storing naar de klant. Het totale reisverbod - dan wel de verplichte 14-daagse quarantaine - dwong echter ook daar tot creativiteit. Via bril met camera bij de klant, kan de monteur tegenwoordig mee kijken en instructies geven om mankementen te verhelpen. Werkt natuurlijk niet in alle gevallen maar het spaart zeker vliegreizen uit.
Businesstravel bouncet dus zeker terug maar wel langs een groeipad dat wat lager ligt dan het pad vóór de corona.
Walter Schut
Adjunct-directeur ANVR
Deze column verscheen eerder in Luchtvaartnieuws Magazine. Word hier abonnee. Of klik hier om het magazine te bestellen.