Onlangs teruggevlogen naar Europa aan boord van een Air France Airbus A330 uit Pointe Noire in (het voormalig Franse) Congo. Aan boord was een man die voor zijn werkgever van Pointe Noire naar Johannesburg moest. Die ging dus met een giga omweg, maar zijn werkgever had een veiligheids policy die dicteerde dat zijn personeel met een gedegen maatschappij moest vliegen, teneinde de veiligheid van dat personeel te waarborgen.

De werkgever had er ook geen moer om kunnen geven en de man met een lokale club uit Congo naar Brazzaville kunnen sturen met een first generation Boeing 737, of een gammele Antonov of Ilyushin die hier in grote getale het platform bevolken.

Dan had de man in Brazzaville kunnen overstappen op bijvoorbeeld Kenya Airways of de Suid Afrikaanse Lugdiens, en was ie in zo'n zeven uur op bestemming geweest, in plaats van een heel etmaal via Charles de Gaulle. Die man werkt dus voor een verantwoordelijke werkgever! Want het gaat hier om dat eerste stukje van een uurtje naar Brazza, in dat oude afgeragde krat, wat de overlevingskansen aanzienlijk verminderd. Het zijn deze maatschappijtjes die in Nederland het nieuws amper halen, maar wel in de dodelijke crash statistieken van het luchtvaartweekblad Flight International de lijst aanvoeren. En zo de gemiddelde veiligheidsstatistieken van de luchtvaart gerangschikt naar continent, naar beneden halen.

De luchtvaart is dankzij haar massaliteit alleen maar goedkoper geworden, iets wat je van maar heel weinig dingen kan zeggen in ons leven. Zelfs de trein wordt alleen maar duurder, en dan laten we varen buiten beschouwing, want man, dat gaat toch langzaam...

Zo gaan dus die Nederlandse globetrotters de wereld over waar ze overal herkenbaar zijn aan die wat verbaasde uitdrukking waar aan je ze altijd herkend, dat gezicht wat zegt 'Goh', en 'Niemand maakt mij wat hoor, ik weet wat ik doe'. Want ze hebben per slot van zake het goedkoopste ticket op het internet weten te vinden,dus dan ben je niet achterlijk. WRONG. Waarschijnlijk mogen ze blij zijn dat ze nog leven. Het lijkt heel avontuurlijk om met zo'n oud krat over de groene jungles van Afrika of Zuid Amerika te scheren, en wie weet staan ze wel doodsangsten uit, al zullen ze het wellicht niet gauw toegeven. Dat het een oud krat was konden ze namelijk niet zien toen ze online boekten, het ging alleen om de prijs. De Nederlander is gewend geraakt aan het idee dat ie dankzij de transparantie van het internet voor een dubbeltje op de eerste rij (denkt te) kunnen zitten. Echter de transparantie van daarnet gaat niet verder dan het prijsvergelijk. Er is weinig of geen info te vinden over de veiligheid van de maatschappij waar ze mee gaan vliegen.

Jan met de Pet kan op een consumentensite best de temperatuur van het sap aan boord bekritiseren, of de alomtegenwoordige lichaamsgeuren bij afwezigheid van deodorant, maar hij weet geen snars van het onderhoud of 'grijze onderdelen', de training van de vliegers, de competentie van de verkeersleiding, de wilde beesten die de baan oversteken net als men gaat starten, en ga zo maar door. De nomade op zoek naar een scherp geprijsd reisje heeft waarschijnlijk geen weet van het bestaan van een zwarte lijst met airlines die in de ban zijn gedaan. Daar zou Vadertje Staat of Brussel zich misschien 's druk om moeten gaan maken, in hun vergaande drang ons leven te bewaken van wieg tot graf.

Met de onzalige claimcultuur die Brussel heeft opgetuigd drijven ze die Jan met de Pet uiteindelijk alleen maar verder in de armen van obscure maatschappijen in derdewereldlanden. Om de simpele reden dat uiteindelijk de passagier altijd de rekening krijgt. Dus ook voor de kosten van schadeclaims, advocaten en rechtbanken die grotere budgetten vergen. En als de tickets van Europese luchtvaartmaatschappijen duurder worden vanwege voornoemde redenen, dan gaat onwetende Jan met de Pet op zoek op het internet naar een goedkopere reis. Zo hebben the powers that be weer 's mooi het paard achter de kar gespannen...

Herman Mateboer

Verkeersvlieger