De afgelopen maanden onderhandelde de regering van demissionair premier Draghi met Lufthansa over een meerderheidsbelang in ITA Airways, maar nu is het ministerie van Financiën in Rome onverwachts met een koerswijziging gekomen. Het consortium van Air France-KLM, de Amerikaanse partner Delta en het eveneens Amerikaanse investeringsfonds Certares krijgt nu de “exclusieve” rechten om te praten over ITA.

De Italianen willen 60 procent van het bedrijf afstoten, maar het ministerie zegt erbij dat er alleen een deal komt indien de staat als enige aandeelhouder daar “volledig tevreden” over is.

Oplossing
Details over de koerswijziging en de reden waarom Lufthansa buitenspel is gezet, zijn nog niet gegeven. Lufthansa had samen met de Zwitsers-Italiaanse rederij MSC begin dit jaar een bod uitgebracht op ITA. De topman van de carrier, Alfredo Altavilla, zei in januari tegen de Financial Times dat overname door de Duitse concurrent een “zeer goede oplossing” zou zijn.

In mei van dit jaar kwam er een tegenbod van het consortium met Air France-KLM. Pas nu zegt de Italiaanse regering bij nadere bestudering toch meer te zien in dit laatste bod.

ITA Airways is sinds eind 2021 de opvolger van Alitalia, dat in 2017 failliet ging, maar desondanks onder regeringstoezicht al die jaren bleef doorvliegen. ITA is volledig in handen van de Italiaanse staat; de regering heeft vanaf het begin gezegd een meerderheidsbelang te willen afstoten.

Aanbod
Volgens Europese regelgeving moet minimaal 51 procent van een airline in de EU in handen zijn van bedrijven of overheden in de Unie zelf. In het geval van het aanbod door het Europees-Amerikaanse consortium zou dit betekenen dat Air France-KLM de leiding moet nemen in de deal.

KLM heeft niet al te goede herinneringen aan Alitalia. Eind vorige eeuw zouden de twee airlines intensieve samenwerking aangaan, met als doel een fusie, maar dit liep op een faliekante mislukking uit, waarna miljoenenclaims over en weer volgden.

Etihad
In 2009 nam Air France-KLM (KLM fuseerde in 2004 met Air France) een belang van 25 procent in Alitalia. Dit partnerschap liep door tot 2017. Alitalia bleef evenwel zwaar verlieslatend. Etihad Airways pompte vanaf 2015 miljarden in de onderneming, zonder resultaat, waarna Etihad zich terugtrok. In de jaren daarna waren er talloze plannen om Alitalia te verkopen; er kwam nooit iets van terecht.

Sinds eind 2021 is Alitalia omgedoopt tot ITA Airways. De vloot van ITA en ook de meeste werknemers zijn afkomstig van de vorige gedaante van de carrier, maar ITA is wel sterk afgeslankt. De staat nam de schuld van Alitalia over.

Nu de financiële last minder zwaar lijkt, zou dit voor Air France-KLM een reden kunnen zijn om opnieuw een investering te wagen en zo de grote Italiaanse markt voor zakelijk en vakantieverkeer te kunnen aanboren.