De onderzoeken lopen nog maar één zaak wordt steeds duidelijker.
Er is opdracht gegeven binnen Boeing om het lapmiddel MCAS (Maneuvering Characteristics Augmentation System) stil te houden. Het werd niet vermeld in de vliegboeken ook niet in de instructie manuals voor de piloten. En als gevolg daarvan was het niet nodig additionele training te geven aan de piloten, je kan tenslotte geen training geven voor iets dat niet eens bestaat.
Daarbij komt ook nog dat deze component opgehangen werd aan slechts één essentiële sensor. Ook hier ging winst voor veiligheid. Blijkbaar was niet bij Boeing bekend dat bijvoorbeeld een vogelaanvaring genoeg is om de sensor, de angle of attack vane, van de romp te scheuren met onbekende besturing inputs van de MCAS, tot gevolg.
Dit moest fout gaan en ging dus ook fout.
Nu rijst een essentiële vraag: wie heeft opdracht gegeven dit hele systeem in de 737 MAX geheim te houden en met welk doel?
Ging het hier om nog meer winst? Om nog meer verkopen te realiseren met Airbus hijgend in de rug? Of ging het hier om nog hogere bonussen binnen de top van Boeing? Het is bekend dat het - vaak op dat niveau binnen zo’n groot concern - nooit genoeg is.

Was dit alles nodig? Ik denk geheel niet. Wanneer Boeing de voor de MAX gebruikte motoren had gehangen aan een 757, die ook een 737-romp heeft, dan waren die lapmiddelen niet nodig geweest. De 757 staat hoger op zijn poten en de veel grotere motoren hadden hier gewoon op de correcte plaats gemonteerd kunnen worden.

Nu ga ik me ook nog afvragen: wat is er nog meer mis met de vliegtuigen van Boeing? Zijn er nog meer systemen of computerprogramma’s verstopt in andere vliegtuigmodellen van Boeing? Zijn er nog meer technische mankementen boven water gekomen die men nu bagatelliseert of geheimhoudt?

Wat is er gebeurd met de berichten over scheurtjes in de vleugelophanging van bijvoorbeeld de Dreamliner? Wordt hier ook de bekende doofpot gebruikt?
Hoe veilig zijn de kunststof rompen tegenwoordig? Hoe bestand zijn ze na duizenden malen warm/koud, onder druk en spanning en vervolgens weer zonder?

Ik heb me altijd zeer veilig gevoeld in een Boeing toen ik die vliegtuigen nog vloog, vooral omdat de piloot altijd het laatste woord heeft. Althans dat dacht ik, nu echter heb ik zo mijn twijfels gekregen.

Denk ook dat het tijd wordt voor een diepgaand strafrechtelijk onderzoek. Nogmaals, wie heeft opdracht gegeven om gegevens die essentieel zijn voor de veilige vluchtuitvoering achter te houden? Want dat hier sprake is van dood door schuld moet nu duidelijk zijn. Ook zal een onderzoek en mogelijke berechting voor de toekomst voorkomen dat deze praktijken ooit nog gebeuren.

Boeing kan beginnen met de bonussen van de laatste vijf jaar, de periode dat dit toestel verkocht werd, terug te vorderen bij de gehele top van Boeing. Ook zij moeten voelen dat minder veiligheid nooit meer geld kan opleveren.

Laat deze affaire ook een waarschuwing zijn voor andere vliegtuigproducenten: dat de jacht op nog hogere bonussen, ook een grens kent.

Paul Grove
[email protected]