De predictors van destijds hadden de kisten van tegenwoordig veel harder en hoger zien vliegen. Helaas!

Waar de voorspellers zich destijds minder mee bezig hielden was hoe hard en hoog het op het sociaal vlak zou gaan. Alles leek alleen maar vanzelfsprekend in de lift himmelhoch juichend te zullen gaan tot in de onafzienbare toekomst. Helaas blijkt daar, en niet alleen in de luchtvaart, maar overal om ons heen juist het tegengestelde te gebeuren.

Wie in de westerse wereld had immers toen kunnen denken dat je als aankomend luchtvaartpersoneel tegenwoordig regelmatig een zak geld mee moet nemen? Het wordt steeds normaler, om als beginnend vlieger een kansje te hebben om bij een luchtvaartmaatschappij,  je tussen de 30.000 en 50.000 euro mee moet nemen om ergens te mogen beginnen met werken. Ik heb zelfs 70.000 voorbij horen komen. Zoveel kost het om je eerste duizend jetvlieguren werkend te mogen maken. En dat principe begint zich uit te breiden als een olievlek over de wereld. Want het blijft niet bij vliegers. Ryanair bijvoorbeeld vraagt ook van solliciterend cabinepersoneel geld. Ze maken zelfs winst op deze sollicitatieprocedure! Hoe sneller je personeel weer weg is, hoe meer winst op de sollicitatie. De luchtvaartmaatschappij heeft er dus baat bij z'n personeel uit te putten, zodat ze er na een paar jaar vanzelf de brui aan geven. Geen sociale verzekering; mag je zelf voor zorgen; net als pensioen. Een soort zzp’er in het vliegtuig; zeer zuinig personeel. De luchtvaart als hoogvlieger op het gebied van een nieuwe trend die zich geleidelijk aan als een olievlek op de aardbol door de hele maatschappij aan het verspreiden is.

Want inmiddels vind je meer en meer van dit soort voorbeelden. Bij Uber moet je je eigen auto meenemen; je voldoet aan wat voorwaarden; vraagt vooral niets en met wat mazzel schraap je een basisinkomen bij elkaar. Uberhaupt: de baas; zijn bedrijf wordt inmiddels op miljarden geschat daar waar zijn zogenaamde personeel worstelt om een basisbestaan bij elkaar te schrapen, en de officiële taxichauffeurs en bedrijven ten onder gaan aan de te goedkope concurrentie. En dan nóg moest er onlangs een extra offer van de Uber-chauffeurs komen in de vorm van vijftien procent lagere ritprijzen. Stilletjes aan komen meer en meer branches aan de beurt. En dat resulteert in bijvoorbeeld overal meer geforceerde zzp’ers waar vast personeel zijn baan kwijt raakt. Meer en meer verworvenheden die verdampen in plaats van meer en meer mensen die van verworvenheden gaan profiteren. En we willen toch eigenlijk het laatste? In de vorm van een wereld waar iedereen mee kan doen met tenminste een basisbestaan met wat zekerheden, zorg en voeding in de maag?

Blijkbaar zit het toch anders. Betalen we niet de ware prijs achteraf waar we per direct te goedkoop aankopen? Is het niet zo dat we met iedere kortetermijn voordeelsmuisklik bij de boeking van een prijsvechter of andere goedkope aanbieding onszelf met diezelfde muispijl in de rug schieten op de lange termijn, in de vorm van zzp’erschap of een volgende sollicitatie waarvoor je zelf moet betalen,  als ineens blijkt dat je eigen baan niet meer bestaat, omdat het bedrijf waar je werkte géén prijsvechter was die zich van die nieuwe methodes bediende, maar nog enigszins keek naar de mens achter de werknemer? Misschien is dat wel de grote makke van deze tijd. Door die muisklikken is er steeds meer een (prijs)vechtersmentaliteit nodig om te overleven. Met de iPad en computer schijnt de wereld aan uw voeten. Maar onder uw voeten brokkelt de grond weg en wordt het steeds lastiger om staande te blijven. Steeds meer mensen aan de onderkant vallen er af in die commerciële oorlog. Is dat niet het gevecht op deze doordraaiende aardbol waar we op dit moment in diverse vormen getuige van zijn?

Paul Melkert
Verkeersvlieger
[email protected]