DEN HAAG - De Nederlandse F-16's die boven Libië zowel het vliegverbod als het wapenembargo gaan handhaven, krijgen geen bommen mee maar alleen raketten. Daar is voor gekozen omdat het niet de taak is van de Nederlandse piloten om gronddoelen te bestoken.

Dat zei Commandant der Strijdkrachten Peter van Uhm donderdag tijdens een toelichting aan de Tweede Kamer over de geplande uitbreiding van de missie naar Libië. Sommige partijen zetten vraagtekens bij deze beperkte middelen. Onder meer de VVD, PvdA en de ChristenUnie wilden weten of dit extra risico oplevert voor de piloten als zij in gevaar komen, of dat ze niet kunnen ingrijpen als ze zien dat op de grond iets gebeurt.

Maar volgens de militaire top lopen de vliegers geen extra risico en is de procedure vooral verdedigend. In het ultieme geval zullen er volgens Van Uhm waarschuwingsschoten worden gelost, met het boordkanon. Als er sprake is van een aanval op de F-16, dan heeft de piloot middelen die te ontwijken. Dat kan onder meer met manoeuvres en flares, hittebolletjes die raketten misleiden.

De toestellen hebben wel raketten om eventueel vijandelijke doelen in de lucht te raken. Maar ook zo'n beschieting zal pas mogen doorgaan nadat daar een specifiek bevel voor is gegeven door het NAVO-commandocentrum. Een Nederlandse militair in de staf kan dan ook nog ingrijpen als de beschieting niet onder de taken valt die met de NAVO zijn afgesproken. Volgens Van Uhm zijn die afspraken heel hard en is bekend wat Nederland zal doen.

Het vliegverbod geldt boven heel Libië en de territoriale wateren, maar de Nederlandse vliegers concentreren zich op de zee en zullen hooguit ongeveer 100 kilometer landinwaarts komen.

Aan de NAVO-operatie doen inmiddels veertien NAVO-lidstaten mee en ook zeker zes niet-NAVO-leden zoals Australië, Jordanië, Koeweit, Qatar, Zweden en Zwitserland. Volgens de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) beschikt Libië over 35 verouderde gevechtsvliegtuigen, 45 trainingstoestellen, waarvan er tien ook kunnen aanvallen en een handvol gevechtshelikopters. Veel luchtafweer is beschadigd of vernietigd maar de mobiele raketsystemen zijn nog niet vernietigd.

(c) ANP